Munarmedia.kz.10.09.2025 /Астана/ - Францияның Ұлттық жиналысы премьер-министр Франсуа Байру бастаған үкіметке сенімсіздік танытып, саяси сахнадағы жағдайды күрт өзгертіп жіберді. Euronews-тің хабарлауынша, 194 депутат сенім білдіруді қолдаса, 364 депутат қарсы дауыс берген. Конституцияға сәйкес, Байру президент Эммануэль Макронға отставка туралы өтініш беруге тиіс.
Бұл сенімсіздік дауыс беруінің ерекшелігі – бастаманы премьердің өзі көтеруінде. Байру парламенттегі күштерді «компромиске келуге» шақырып, елді саяси және қаржылық дағдарыстан қорғау үшін батыл қадамға барғанын мәлімдеді. Оның айтуынша, «ең үлкен қауіп – ештеңе жасамау, жағдайды өз ағымына жіберу».
Алайда бұл үндеу депутаттарды сендіре алмады. Оппозициялық партиялар үкіметтің 2026 жылға дейін бюджет шығынын 44 миллиард еуроға қысқарту жоспарын қатты сынға алды. Әсіресе әлеуметтік шығындарға салынар ықтимал қысым халық наразылығын күшейтіп, қоғамдағы бөліністі тереңдетуі мүмкін.
Еуропалық саясаттағы ықтимал салдарлар
Франциядағы бұл дағдарыс тек ішкі саяси қақтығыс емес, сонымен бірге Еуропалық одақ үшін де үлкен сынақ. Париж – ЕО-ның ең ірі экономикалық және әскери тіректерінің бірі. Елдегі саяси тұрақсыздық Брюссельдің бірыңғай саясат жүргізу қабілетіне көлеңке түсірмек.
-
Еуропаның экономикалық бағытына әсері
Франция ЕО бюджетінің негізгі донорларының бірі. Үкіметтің отставкасы және ұзаққа созылатын саяси келіссөздер ортақ қаржы саясатын жүргізуге кері ықпал етуі мүмкін. Әсіресе инфляция мен энергетикалық дағдарыс жағдайында Париждің әлсіреуі Еуропаның экономикалық болашағын күрделендіреді. -
Сыртқы саясаттағы әлсіздік
Франция соңғы жылдары Еуропаның қорғаныс бастамаларында жетекші рөл атқарып келді. Үкімет дағдарысы Париждің сыртқы саяси белсенділігін әлсіретсе, бұл Мәскеу мен Пекин үшін қолайлы мүмкіндікке айналуы мүмкін. -
Популизмнің күшею қаупі
Саяси дағдарыс радикалды және популистік күштердің белсенділігін арттырады. Қоғамда әлеуметтік шығындарды қысқарту жоспарына қарсы наразылық күшейсе, бұл Францияда ғана емес, жалпы Еуропада оң және сол популистік қозғалыстардың беделін өсірмек.
Макронның алдында тұрған таңдау
Президент Эммануэль Макрон үшін қазіргі жағдай саяси мансабындағы ең күрделі кезеңдердің бірі. Ол жаңа премьерді тағайындау арқылы елді тұрақтандыра ала ма, әлде бұл тек уақытша шешім болып қала ма – соны алдағы апталар көрсетеді.
Франциядағы үкімет дағдарысы бір нәрсені анық көрсетеді: Еуропа геосаяси қысымға ұшырап отырған кезеңде ішкі бірлігін әлсіретуге жол бермеуі тиіс. Әйтпесе, сыртқы ойыншылардың ықпалы күшейіп, ЕО-ның ғаламдық аренадағы позициясы әлсіреуі әбден мүмкін.