«Gazeta.uz» 3 маусым кешінде хабарлағандай, Қазақстан мен Өзбекстан шекарасында жүздеген көлік тұрып қалған. Жүргізушілер Өзбекстанға өту үшін кезекте бір тәулікке жуық тұрғандарын айтты. Олар биліктен жағдайды реттеуді сұрап, Қазақстан жағында белгісіз адамдар жүргізушілерден ақша талап ететінін шағымдады.
Шекарада тұрған өзбек азаматтары журналистерге кезектің фотосуреті мен видеоларын жіберді. Олар ауа райы ыстық екенін, кезек ұйымдастырылмағанын, су, дәретхана, көлеңке секілді адамға қажетті жағдайлар жоқ екенін айтты. «Қапланбек» бекетінде 200-ден астам көлік жиналған, ал «Яллама» бекетінде шамамен 150 көлік тұр. Жүргізушілердің айтуынша, Қазақстан жағында белгісіз адамдар ақша төлесе, шекараны жылдам өтуге мүмкіндік береді.
«Мен "Қапланбек" бекетінде жаяу өткендей болдым, ал күйеуім "Яллама" (Қазақстан жағындағы «Б. Қонысбаев») бекетіне барды, жағдай жақсы болады деп үміттендік. Бірақ ондағы да жағдай дәл сондай. Шекара алдында 150-ге жуық көлік жиналған, олардың кейбірі "Қапланбек" бекетінен келгендер. Ал 8 сағат ішінде Өзбекстанға кезектен тек 9 көлік өтті. Сондай-ақ, ондағы да адамдар ақшаға өз көліктерін өткізуге көмектеседі», — дейді Галина Никитина.
Олар Алматыға демалысқа барып, Құрбан айтқа дейін Өзбекстанға уақытында қайтуға үміттенген.
Кезекте тәжік нөмірлі көліктер көп, олар үшін Өзбекстан транзит аймағы болып табылады. Көліктер дерлік қозғалмайды. Екі күннен кейін маңызды мейрам — Құрбан айт басталады, адамдар үйіне жетуді қалайды, — дейді Никитина.
Өзбекстан кеден комитеті Өзбекстанның «Навои» және «Яллама» бекеттерінде көліктерді өткізуге ешқандай кедергі жасалмайтынын мәлімдеді. Кеден комитеті Қазақстан жағынан келетін барлық көліктер өтіп жатқанын айтты.
«Тараптар шекарадағы кеден бекеттерінің жұмысы үйлестіріліп, өткізу қабілеті арттырылып, кезек қысқартылуы үшін жұмыс жасап жатыр», — деді Өзбекстан Кеден комитетінің өкілі.
Көлік кезегін азайту мақсатында қосымша қызметкерлер тартылған және қызмет күшейтілген режимде жүргізіліп жатыр.
Журналистер материал дайындап жатқан кезде, Никитинаның күйеуі Игорь Айпкин «Яллама» бекетінің қызметкерлерімен видеобайланысқа шығып, бекет штаттық режимде жұмыс істеп, Қазақстаннан және кері бағытта келетін көліктерді өткізіп жатқанын көрсетті.
«Gazeta.uz» сайтындағы пікірлерде қолданушылар Қазақстан-Өзбекстан шекарасын кесіп өту қиын екеніне қатысты ақпаратты растап, жауапкершілікті Қазақстан шекарашыларына артады. Никитинаның күйеуі Айпкин жазған пікірінде Өзбекстан жағында ешқандай мәселе болмаған, кешігу тек «Қазақстан шекарашыларының өздеріне ғана белгілі критерийлер бойынша жеңіл көліктерді өткізу әрекетінен туындағанын» айтты. Айпкиннің сөзінше, Қазақстан шекарашылары кезексіз көліктерді өткізгенде шешімнің жауапкершілігін полицияға аударады. «Қазақстан билігінен өздерінің шекарашыларының заңсыз әрекеттеріне қатысты түсінікті жауап алуды қатты қалаймын», — деп қосты ол.
Қазақстан жағы әлі оқиғаға қатысты түсініктеме берген жоқ. Биыл басында Түркістан облысы әкімдігі «Қапланбек» (Қазақстан) және «Навои» (Өзбекстан) бекеттерінің техникалық жаңғыртылғанын хабарлаған еді. «Қапланбекте» көлік қозғалысы автоматтандырылған, өткізу қабілеті тәулігіне 20 000 адам және 800 көлікке жеткені айтылған.
Қазақстанның Өзбекстанмен шекарасындағы тағы бір өткізу пункті — «Жібек жолы» 5 ақпаннан бастап Өзбекстан жағының «Гишт-Күпрік» бекетіндегі құрылыс жұмыстары аяқталғанша жабылған.
Өзбекстан тарапының мәліметінше, «Гишткуприк» (қаңтарда «Черняевка» деп те аталады) шекара бекеті толық қайта жаңғыртудан өтіп жатыр, құрылыс аяқталып келеді. Ал Қазақстан жағында «Жібек жолы» бекетінде құрылыс жұмыстары басталған.