Munarmedia.kz 07.11.2025 / Астана Италияның Верона қаласында белгілі ресейлік опера жұлдызы Ильдар Абдразаковтың қатысуымен өтеді деп жоспарланған концерт саяси себептерге байланысты тоқтатылды. Әншінің Ресей президенті Владимир Путинді қолдауы мен Украинадағы соғысқа қатысты ұстанымы италиялық қоғам мен мәдени ортада наразылық тудырған.
Еуропарламенттің вице-президенті Пина Пичерно әлеуметтік желіде бұл шешімді қуана қарсы алып:
«Біз тағы да Путин мен Кремль насихатының сахнада орын алуына жол бермедік. Абдразаков енді Верона аренасында өнер көрсетпейді», – деп жазды.
🎼 Абдразаков 2025 жылдың қаңтарында Веронаның филармониялық театрында Моцарттың “Дон Жуан” операсында басты рөлді сомдауы тиіс еді. Алайда Liberi Oltre le Illusioni атты италиялық қоғамдық ұйым оның келуіне қарсы кең ауқымды кампания бастады.
Ұйым өкілдері мәлімдемесінде:
«Өнер – насихаттың құралы болмауы тиіс. Біз Украинадағы соғысты ашық қолдайтын тұлғаның еуропалық сахнаға шығуына қарсымыз», – деген ұстаным білдірді.
Сонымен қатар, Ресейдегі Коррупциямен күрес қоры (ФБК) да Италия билігіне үндеу жолдап, Абдразаковтың гастролін «Кремль саясатының мәдени бетпердесі» деп атады.
Ильдар Абдразаков – Ресей мәдениетінің танымал өкілдерінің бірі. Ол 2024 жылғы президенттік сайлауда Владимир Путиннің сенімді өкілі ретінде тіркелген болатын. Кейін аннексияланған Севастопольдегі театрдың көркемдік жетекшісі қызметіне тағайындалып, Ресей президенті жанындағы Мәдениет және өнер жөніндегі кеңеске мүшелікке енді.
Осыдан кейін оның есімі халықаралық мәдени қауымдастықта "саяси тұрғыда бейтарап емес әртіс" ретінде жиі атала бастады.
🌍 Абдразаковтың концертіне тыйым салу оқиғасы – соңғы жылдары Еуропада жиілеген мәдени санкциялар мен жауапты мәдени саясаттың бір көрінісі. Украинадағы соғыс басталғалы бері көптеген батыс елдері Ресеймен байланысы бар әртістердің концерттері мен көрмелерін кейінге шегеріп немесе толық тоқтатып келеді.
Мәдениеттанушы Айнұр Елемесованың пікірінше, бұл үрдіс – мәдениет саласындағы жаңа этикалық шекараның қалыптасуының белгісі:
«Бұрын саясат пен өнер бір-бірінен бөлек қаралатын. Алайда соғыс пен агрессия жағдайында өнер иесінің ұстанымы – жай ғана жеке пікір емес, ол мәдени ықпалдың бөлігіне айналып отыр. Сондықтан қоғам мұндай әрекетке бейжай қарай алмайды,» – дейді сарапшы.
🎤 Әзірге Ильдар Абдразаков пен оның өкілдері Италия тарапынан қабылданған шешімге қатысты ресми түсініктеме бермеді. Бұған дейін ол ресейлік басылымдарға берген сұхбатында:
«Мен саясаткер емеспін, мен өнер адамымын. Мен өз елім мен мәдениетімді сүйемін,» – деп мәлімдеген болатын.
Дегенмен Еуропадағы мәдени орта бұл мәлімдемелерді жеткіліксіз деп санап, оны «Путин режимін ашық қолдаған тұлға» ретінде қабылдап отыр.
⚖️ Бұл оқиға Ресей мен Батыс арасындағы мәдени байланыстардың үзілуі мен идеологиялық қарама-қайшылықтардың тағы бір айқын мысалына айналды. Сарапшылардың айтуынша, соғыс жағдайында мәдениет те «жұмсақ күш» құралына айналып, әрбір концерт, көрме немесе фестиваль саяси мәнге ие болуда.
Мәдениет саясатындағы мұндай оқиғалар Еуропадағы қоғамдық пікірдің де өзгеріп келе жатқанын аңғартады: енді сахна тек өнер емес, құндылықтар майданының алаңына айналды.
🕊️ Ильдар Абдразаковтың Италиядағы өнер көрсетуінің тоқтатылуы – мәдениет пен саясаттың арасындағы шекараның барған сайын бұлдырап бара жатқанын көрсетеді. Бір жағынан, бұл – еркін қоғамның көркем өнерді саяси насихаттан қорғау талпынысы болса, екінші жағынан – мәдени диалогтың үзілу қаупін арттырады.
Қалай болғанда да, Верона сахнасындағы бұл шешім әлемге тағы бір рет еске салды: қазіргі геосаяси жағдайда әрбір өнер адамының таңдауы мен сөзі – мәдени ғана емес, саяси мәлімдеме ретінде қабылданады.