MUNARMEDIA.KZ 16.09.2025 /АСТАНА/ Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Ақмола облысындағы жұмыс сапары барысында фермерлермен кездесіп, елдің азық-түлік қауіпсіздігі мен ауыл шаруашылығының даму перспективалары туралы жан-жақты пікір білдірді. Мемлекет басшысы саладағы жетістіктерді жоғары бағалай отырып, басты сын-қатерлер мен стратегиялық міндеттерді де атап өтті.
8,2 трлн теңге – көрсеткіш пе, әлде сынақ па?
2024 жылы Қазақстан ауыл шаруашылығы өнімдерінің жалпы көлемін 8 трлн 250 млрд теңгеге жеткізді. Бұл, әрине, ірі көрсеткіш. Бірақ Тоқаев атап өткендей, экономиканың жалпы құрылымындағы үлесі небәрі 6% шамасында.
Бұл қарапайым статистика ғана емес – мемлекеттік саясаттың басты сауалы. Қазақстан өзін «аграрлы ел» деп санайды, алайда сала экономикадағы шешуші драйверге айнала алмай келеді. Президенттің «көп те, аз да» деген бағасы осы парадоксты дөп басып тұр.
Астық пен майлы дақыл – геосаяси актив
Қазақстанның 12 млн тоннаға дейінгі экспорттық астық әлеуеті бар. Бұл – тек сауда емес, геосаяси ресурс. Қазір қазақстандық бидайды Еуропа елдері тұрақты түрде сатып алып отыр. Биыл алғаш рет Вьетнамға да 15 мың тонна партия жөнелтілді.
Бұл – еліміздің жаңа нарықтарға шығуының айқын белгісі. Әлемдік азық-түлік тапшылығы ушығып тұрған кезеңде Қазақстан үшін астық – мұнаймен пара-пар стратегиялық тауар. Әрбір тонна бидай – халықаралық саясаттағы салмақ пен жаңа дипломатиялық мүмкіндіктер.
Өңдеу – ең әлсіз тұс
Дегенмен Президент баса айтқандай, басты мәселе – терең өңдеудің дамымауы. Қазақстан жыл сайын миллиондаған тонна астық экспорттайды, бірақ одан түсетін пайда шикізат күйінде шектеледі.
Егер елде заманауи қайта өңдеу кешендері толық қуатта жұмыс істесе, экспорт көлемі ғана емес, қосымша құн да бірнеше есе өсер еді. Бұл – тек экономикалық емес, әлеуметтік фактор: жаңа жұмыс орындары, ауылдағы табыстың өсуі, азық-түлік бағасының тұрақтануы.
Ауыл – ұлттық қауіпсіздіктің алғы шебі
Қазақстан үшін ауыл шаруашылығы – жай ғана сала емес, ұлттық қауіпсіздіктің тірегі. Солтүстіктегі шекаралас аймақтарда халықтың азаюы, урбанизация қарқыны ауылды әлсіретіп барады. Осындай жағдайда ауыл шаруашылығы өндірісі мен жердің құндылығы екі еселеніп отыр.
Фермердің әрбір егістігі – елдің азық-түлік қауіпсіздігі ғана емес, территориялық тұтастығының да символы.
Президенттің міндеті – болашаққа бағдар
Тоқаевтың Ақмоладағы сапары ауыл шаруашылығын «екінші сортты сала» деп қарауға болмайтынын көрсетті. Егіс пен мал шаруашылығы – ұлттық байлықтың өзегі, болашақтағы геосаяси салмақтың өлшемі.
👉 Егер Қазақстан өз астығын тек шикізат күйінде сатумен шектелсе, біз әрқашан тәуелді ел болып қала береміз. Ал терең өңдеу, жаңа агротехнологиялар және экспорттық саясатты ұтымды жүргізу арқылы ауыл шаруашылығы елді жаңа деңгейге көтере алады.
📌 Ақмола даласында басталған әңгіме – бұл тек егіннің жайы емес. Бұл – Қазақстанның экономикалық бағыты мен ұлттық қауіпсіздігінің болашағы туралы үлкен стратегиялық дискурс.